Ateşli Havale
(Ebeveynler İçin Bilgilendirme)
Ateşli Havale Nedir?
Genel bir tanım olarak havale, ateşe bağlı olsun veya olmasın bilinç kaybı ile birlikte olan kasılmalardır. Ateşli havale ise erken çocukluk döneminde (5 ay ile 6 yaş arası) beyin ile ilişkisi olmayan, geçirdiği herhangi bir enfeksiyonun neden olduğu ateşle birlikte görülen havalelerdir.
Hangi Vücut Sıcaklıkları Ateş Olarak Kabul Edilir ve Vücudun Hangi Bölgelerinden Ölçüm Yapılır?
Çocukların vücut sıcaklığını çeşitli vücut bölgelerinden ölçmemiz mümkündür. Sıklıkla ölçüm yaptığımız yerler olan ağızdan (oral), kulaktan, koltuk altından (aksiller) ve makattan (rektal) yapılan ölçümlerde sınır değerlerimiz farklılıklar gösterir.
- Ağızdan ve kulaktan ölçtüğümüz vücut sıcaklığı: 37.8°C
- Makattan ölçülen vücut sıcaklığı: 38°C
- Koltukaltından ölçülen vücut sıcaklığı: 37.2 °C
üzerinde ise ATEŞ olarak kabul etmek gerekir. Bu ölçümleri genel olarak dijital çubuk ateş ölçerler ve kulaktan ateş ölçerler ile yaparız.
Bunun yanısıra son zamanlarda popüler olan temassız kızılötesi ateş ölçerler ile alından yapılan ölçümlerde vücut sıcaklığının 37.6 °C üzerinde olması yine ateş olarak kabul edilir.
Temassız Kızılötesi Kulaktan Ateş Ölçer Dijital Çubuk Ateş Ölçer
Ateş Ölçer
Çocuklarda Ateşli Havale Geçirme Sıklığı Nedir?
Altı yaşın altındaki tüm çocuklarda ateşe bağlı havale geçirme sıklığı %4-5 civarında iken, aile bireylerinin herhangi birinde ateşe bağlı havale olanlarda bu oran %25’lere kadar çıkmaktadır.
Ateşli Havale İle İlgili Yanlış Bilinenler!
Ateşli bir çocuktaki titreme sıklıkla havale ile karıştırılabilir. Titreme, beyinden vücut kaslarına gönderilen ve ateş yükselmesi ile sonuçlanan bir uyarıya karşı vücudun verdiği yanıttır.
Ebeveynler arasında yaygın olan ateş ne kadar yüksek olursa havale geçirme olasılığı o kadar artar düşüncesi de gerçeği yansıtmamaktadır. Zira bazı çocuklar daha düşük derecelerde havale geçirirlerken; bazılarında ise çok yüksek ateş durumlarında dahi havale görülmeyebilir.
Ateşli havalenin tekrarlaması konusundaki düşüncelerin bazıları da yanlıştır. Çoğu çocukta ateşli havale tekrarlamazken; az sayıda çocuk ise her ateşli hastalıkta havale geçirebilir.
Ateşi Düşürmek İçin Yapılması Gerekenler Nelerdir?
- Ateşi olan çocuğun hemen üstü açılmalıdır. Titriyor olsa bile üzeri örtülmemelidir.
- Daha önceden çocuk hekiminin tarif ettiği şekilde ve dozda ateş düşürücü şurup verilmelidir. Çocuklarda en güvenilir ateş düşürücü ilaçlar parasetamol ve ibuprofen içeren ilaçlardır.
- Daha sonra vücudun çeşitli bölgelerine (koltuk altı, alın, göğüs ve kasıklara) ıslak bez konmak suretiyle pansuman yapılmalıdır. Bu pansumanın süresi 5 dakika ile sınırlandırılmalıdır.
- Bu müdahalelerle de düşmüyorsa ılık su ile duş yaptırılabilir.
- Yukarıdaki sayılanlara rağmen ateş düşürülemiyorsa en yakın sağlık merkezine götürülmelidir.
Havale Geçirmekte Olan Bir Çocukta Neler Olur?
Havale geçirmekte olan bir çocukta ilk olarak bilinç kaybı olur. Daha sonra vücudunda (özellikle kollar, bacaklar, yüz kasları) ani kasılıma ve gevşemeler olur. Gözlerde kayma, çenede kilitlenme, ağızdan köpük gelmesi bu kasılma ve gevşemelere eşlik eder.
Havale süresi her çocukta aynı olmamakla beraber genelde 3-5 dakika civarındadır. Bazen daha uzun veya daha kısa da sürebilir. Havale kesilince çocuk bitkin bir şekilde uykuya dalar. Bazı çocuklarda havale bitiminde idrar ve gayta kaçırma gözlenebilir.
Ateşli Havale Geçirmekte Olan Bir Çocuğa Yaklaşım Nasıl Olmalıdır?
- Panik haline girmemek havale geçiren bir çocuk için en faydalı davranıştır. Zira panik halinde iken çocuğa zarar verme ihtimalimiz daha yüksektir.
- Çocuğun hemen yan yatar pozisyona getirililip ve dilini ısırmaması için dişlerinin arasına kalınca katlanmış bir mendil sıkıştırılmalıdır.
- Çocuğun daha rahat nefes alması için oda (pencere veya kapılar açılmak suretiyle) havalandırılmalıdır.
- Çocuğu sıkan kıyafetler varsa gevşetilmeye çalışılmalıdır.
- Şayet elinizde varsa havale durdurucu fitil (diazem tüp) çocuk doktorunun tarif ettiği şekilde ve miktarda makattan sıkılmalıdır.
- Son olarakta hasta en yakın sağlık merkezine götürülmelidir.
ÇOCUĞU HAVALE ESNASINDA SOĞUK SUYUN ALTINA KOYMAK DOĞRU BİR DAVRANIŞ DEĞİLDİR!